Czy JDG przy przeprowadzce do Francji musi rozliczać się we Francji?

Coraz więcej polskich przedsiębiorców planuje przeprowadzki do Francji. Razem z kartonami i listą zadań pojawia się ważne pytanie: gdzie płacić podatki po przeniesieniu życia i firmy za granicę. W tym artykule wyjaśniam, kiedy rozliczać się w Polsce, kiedy we Francji, co z VAT, ZUS i ryzykiem zakładu podatkowego.

Poznasz zasady rezydencji podatkowej, wpływ umowy Polska–Francja, a także praktyczne kroki, które ułatwią bezpieczne przejście przez zmianę kraju prowadzenia działalności.

### Czy JDG traci polski status podatkowy po przeprowadzce za granicę?

Nie zawsze, decyduje rezydencja podatkowa, czyli centrum interesów życiowych oraz długość pobytu.
Jeśli po przeprowadzce do Francji Twoje centrum interesów życiowych i gospodarczych jest we Francji lub spędzasz tam ponad 183 dni w roku, możesz stać się francuskim rezydentem podatkowym. Sam wpis w CEIDG nie przesądza o rezydencji. Przy tzw. rezydencji mieszanej stosuje się reguły rozstrzygające z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania Polska–Francja, w tym kryterium stałego miejsca zamieszkania, ośrodka interesów życiowych i zwykłego pobytu.

### Kiedy zgłosić w CEIDG zmianę miejsca prowadzenia działalności?

Zmianę danych w CEIDG zgłasza się w ciągu 7 dni od ich zmiany.
Aktualizacji wymagają adres zamieszkania, główne miejsce wykonywania działalności oraz adres do doręczeń. Możesz pozostawić polski adres do korespondencji, jeśli ułatwia to kontakt z urzędami. Jeżeli faktycznie kończysz działalność w Polsce, rozważ zawieszenie lub wykreślenie wpisu, a także aktualizację danych dla celów podatkowych i ubezpieczeniowych w powiązanych rejestrach.

### Czy JDG musi rejestrować się dla VAT po przeprowadzce za granicę?

Zależy od miejsca siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności oraz rodzaju transakcji.
Po przeniesieniu działalności do Francji zwykle powstaje obowiązek rejestracji do francuskiego VAT, zwłaszcza gdy sprzedajesz lokalnie lub świadczysz B2C. W relacjach B2B w Unii Europejskiej często działa odwrotne obciążenie u nabywcy, ale wymaga to poprawnych faktur i raportowania. Sprzedaż na odległość do konsumentów w UE może wymagać OSS. Jeśli nie masz już stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce i nie wykonujesz tu opodatkowanych dostaw, możesz rozważyć wyrejestrowanie z polskiego VAT. Ustal, czy posiadasz stałe miejsce prowadzenia działalności w danym kraju, bo to wpływa na miejsce opodatkowania VAT.

### Jak ustalić miejsce opodatkowania po przeprowadzce przedsiębiorcy?

Stosuje się zasady rezydencji i źródła dochodu z umowy Polska–Francja.
Rezydent Francji co do zasady rozlicza światowe dochody we Francji, a w Polsce płaci podatek tylko od polskich źródeł. Rezydent Polski rozlicza światowe dochody w Polsce, a dochody z Francji rozlicza zgodnie z metodą przewidzianą w umowie. O miejscu opodatkowania decydują także szczególne reguły dla poszczególnych rodzajów dochodów oraz istnienie zakładu podatkowego.

### Czy prowadzenie działalności za granicą tworzy zakład podatkowy?

Tak, jeśli masz w danym państwie stałe miejsce prowadzenia działalności lub działasz tam stale przez dłuższy czas.
Zakład podatkowy powstaje na przykład przez biuro, warsztat, magazyn lub stałą obecność personelu działającego w imieniu firmy. W wielu umowach długotrwałe świadczenie usług na terytorium innego państwa może również tworzyć zakład. Gdy zakład powstaje we Francji, zyski przypisane do zakładu opodatkowujesz we Francji, co wiąże się z lokalnymi obowiązkami księgowymi i rejestracyjnymi.

### Jak rozliczać składki ZUS po przeniesieniu działalności za granicę?

W Unii Europejskiej podlegasz co do zasady jednemu systemowi zabezpieczenia społecznego.
Jeśli przenosisz realnie wykonywanie działalności do Francji, opłacasz składki w systemie francuskim, po rejestracji w Sécurité Sociale i URSSAF. W wyjątkach możesz nadal podlegać ZUS, na przykład przy czasowym oddelegowaniu z formularzem A1 albo przy pracy w dwóch państwach według reguł rozporządzeń unijnych. Bez ważnego A1 organy przyjmą co do zasady właściwość systemu państwa, w którym faktycznie pracujesz.

### Jak uniknąć podwójnego opodatkowania przy przeprowadzce JDG?

Zastosuj umowę Polska–Francja i właściwą metodę rozliczenia oraz zadbaj o dokumentację.
Umowa przewiduje metody unikania podwójnego opodatkowania zależne od rodzaju dochodu. Kluczowe są certyfikat rezydencji, poprawna alokacja kosztów i przychodów do państw oraz wykazanie braku zakładu, jeśli go nie tworzysz. Rezydenci Francji rozliczają we Francji, a polskie dochody wykazują zgodnie z umową. Rezydenci Polski wykazują we Francji dochody zgodnie z metodą umowną i rozliczają różnice w Polsce, jeśli to wymagane.

### Jakie dokumenty i kroki są niezbędne przy przeprowadzce JDG za granicę?

Najpierw ustal rezydencję i zakres przenoszonych aktywów, a następnie wykonaj kluczowe zgłoszenia administracyjne.

– Aktualizacja CEIDG w Polsce w zakresie adresów i miejsca wykonywania działalności.

– Weryfikacja statusu VAT w Polsce, ewentualne VAT-R oraz decyzja o wyrejestrowaniu, jeśli nie prowadzisz już sprzedaży w Polsce.

– Uzyskanie certyfikatu rezydencji podatkowej właściwego państwa.

– Ocena, czy powstaje zakład podatkowy we Francji i przygotowanie polityki rozliczeń między państwami.

– Wniosek o A1, jeśli tymczasowo chcesz pozostać w ZUS, albo rejestracja do systemu francuskiego, gdy działalność przenosisz trwale.

– Rejestracja działalności we Francji w odpowiedniej formie oraz uzyskanie lokalnych numerów identyfikacyjnych.

– Aktualizacja umów z kontrahentami i fakturowania pod kątem miejsca opodatkowania VAT.

– Zabezpieczenie dowodów przeprowadzki do Francji, na przykład umowy najmu, rachunków, biletów podróży i potwierdzeń zamieszkania.

Zmiana kraju życia i pracy to nie tylko kartony i logistyka, ale także porządek w podatkach, VAT i ubezpieczeniach. Dobra decyzja o rezydencji oraz poprawne zgłoszenia pozwolą uniknąć sporów i kar, a przeprowadzki do Francji ułatwią spokojny start w nowym miejscu.

Zaplanuj przeprowadzkę biznesową i podatki z wyprzedzeniem, złóż wymagane zgłoszenia i wybierz właściwe rejestracje, zanim rozpoczniesz działalność we Francji.